The critique of ‘civil anarchism’, that has been put forward in a few fleeting texts by the nihilist-egoist comrades of Dark Matter Publications(1) and in an article by Venona Q, Scandalous Thoughts(2) has revitalised a needed rebuke against a typically British (but not only) line of thought. The critique hasn’t yet aimed to be comprehensive or even far-reaching, as it consists of only a few sketches, but it has hit a nerve. For the best part of a decade civil anarchism in Britain has been perfecting its theoretical denunciations unchallenged, so it is refreshing to see it being taken to task. This fragment is meant to be another contribution to refresh
this critique of ‘civil anarchism’ with some of my thoughts.
If action is the defining feature of the new anarchic praxis which is antithetical to ‘civil anarchism’, I quote the CCF (Conspiracy of Cells of Fire) when they declare that “comrades who honour their words with their actions, constitute the most ideal beginning of an authentic dialogue between the tendencies of the anarchist movement. What we despise are the reformist-fake anarchists who make comfort and cowardice their political theory and idealize it.”
Civil anarchism is not so much a political current, but an open term to be used to outline the refuge of cowardly, reformist and collaborative individuals that use anarchism as a crutch to escape the repression in society and the necessity to act.
I don’t take issue with these people or their civility based on the form of organisation they adopt or the methods of “direct action” they choose, it is for them to persist in whichever way they like. It is not my concern, other than when they attempt to impose their will on me.
I have nothing against mass organisation per se and see it as an observably fundamental principle of almost all revolutionary activity, but from being close to this ‘civil anarchism’ for a considerable time, and having had space to consider its present development and direction, I believe this flock to have serious problems with allowing diversity of opinion and perspectives to be expressed that counters the group-think “party line”.
As anarchists, they believe in their heart, or at least their propaganda extols as much, that the human being, the bad animal, can be redeemed by their political program. Leaving that question aside for the moment, as anarchists we appear to share more than we disagree about, and I concede that followed to their conclusions the ideas of the civil anarchists could be congruent with a social insurrection, but I doubt they will be.
In Britain, one of the key values of civil anarchism seems to be activist political work as an end in itself, rather than as a means to an end; so, instead of moving towards social conflict and insurrection, it placed itself inside a small niche in the media/political-spectacle and largely avoids the necessity to put itself at risk. It can do this also because ‘democracy’ as a concept has been so completely misused for the neo-liberal project that an attempt to clean up its image and ‘get back to true and participatory
democracy’ (or citizenship and civil investment in government) is beginning to seem radical (although it is not). Anarchist legalism does not claim it’s force of negation, but becomes indistinguishable from the democratic politics it pretends to go beyond. Civil anarchism will never evolve into an identifiable feature of conflict on the social terrain, because it has no specific nature, it follows the footsteps of the crowd and jealously picks at the heads of those who dare calculate their refusal ahead of the rest.
These grouplets, because often they are so concerned with protecting their own existence in the face of society, adopt the least troubling position to power, and simply act as interest-groups for very marginalised people who are isolated and seeking power. Through the psychological substitution of power by the mechanism of the ‘formal’ organisation, bad behaviour attempts to be hidden with political reasoning. This is to reject, censor and vilify individuals and groups that they cannot control or influence, as they attempt to police the behaviour of others.
Civil anarchism turns on any anarchist or activist who dares reject the group-think and organise themselves outside of ‘acceptable limits’; and like all political groups, the civil anarchists tend toward homogeneity, centralisation, hierarchy, delegation and censorship, however much it is all dressed up as consensus. Despite the often stated emphasis that these methods of organising are actually something radical, they are casual, with almost no difference to the style of library and crèche rota found in community groups everywhere. If some anarchists find strength in this, I think they are naive about what they are fighting against.
Capital is not something that can be fought in the ‘workplace’ or one’s ‘community’ with certainty any more, unless I have mistaken the last 30 years of global economic restructuring and class recomposition as a victory for classical anarchist methods. I may be wrong, but I do not see any future for the traditional forms of anarchist organisation, as the social model they rested on has not only been defeated by capitalism, the conditions in which it had any relevance have changed.
This, naturally, brings me to my further point, what is revolutionary, or even, anarchist, about the adoption of Marxian and leftcommunist thought? I am not sure, though from looking at two decades of my personal experience, I would say “not much”. In the past couple of years the anarchist-insurrectionalist groups created a
cross-border destructive solidarity and next generation urban struggle. It is ridiculous to think that such groups come out of nothing and have no positive relevance. Civil anarchist methods and ideas have long been irrelevant in the struggle of the countries where they are largely based (if they were ever relevant at all in some places), but some claim a definitive historical legacy and method of practice and theory, and that is a starting point for my antagonism towards them, coinciding with my refusal to accept the “anarchist” disavowal of individual action and propaganda by deed.
I think it is accurate to say that the fullness of anarchist praxis – from organising in workplaces through to assassinations – is being reduced by these civil anarchist groups to only those methods which will not be seen as “alienating” democratic society. This is not the vision of the classical-era “social” anarchists and they have no right to claim any historical legitimacy. The conclusion is that I too declare myself as an antagonist to the fiction of civil anarchism and its aims.
Whilst this fragment does not focus on the social level of struggle in its entirety and is written in good faith to those who can be bothered to try and understand my points. This text is simply a short polemic and not particularly comprehensive or even coherent in its direction. With that in mind, I point out that the following verdicts have been issued by the anarchist management in Britain as elsewhere:
– “Dangerous” publications and anti-social ideas, particularly anticivilisation ones, are forbidden.
– Claiming your actions and life of refusal, sabotage and attack is forbidden.
– Expressing solidarity with specific anarchist prisoners and projects (often named terrorists) is forbidden.
If what you would expect from a vibrant revolutionary tendency is courage, discussion, debate and interchange, you’ll be disappointed as civil anarchism is not interested in your opinions, only your compliance.
When they are not looking away whilst comrades are being imprisoned, they are often helping with the repression, because they despise the idea of being misrepresented in the media and resent the anarchists of praxis for their actions. But the anarchists of praxis represent no-one but themselves and their actions belong solely to them, not to the movement, and that is the problem.
I dedicate this article to all those who are investigated and detained in Italy.
L
Footnotes
1. See Anarchy in the UK : August Riots 2011 (Dark Matter Publications)
2. See ‘Scandalous Thoughts – some notes on civil anarchism.’ Hailed as “an insult to anarchism itself” by an idiotic member of the Italian Anarchist Federation on libcom.org. See page 25.
https://interarma.info/en/2014/04/02/anatreptiki-aposindesi/
======================================================
Ανατρεπτική αποσύνδεση – Απόσπασμα ενάντια στον πολιτικό αναρχισμό
Η κριτική απέναντι στον “πολιτικό αναρχισμό”, η οποία έχει γίνει σε κάποια φευγαλέα κείμενα από τους μηδενιστές-εγωιστές συντρόφους των εκδόσεων Dark Matter [1] και σε ένα άρθρο του Venona Q, “Σκανδαλώδεις σκέψεις – μερικές σημειώσεις για τον πολιτισμένο αναρχισμό” [2] έχει αναζωογονήσει τις απαραίτητες αιχμές ενάντια στην τυπική βρετανική (αλλά όχι μόνο) γραμμή σκέψης. Η κριτική δεν έχει επιδιώξει ακόμα να καταστεί περιεκτική ή ακόμα και εκτεταμένη, καθώς αποτελείται μόνο από λίγα προσχέδια, αλλά έχει χτυπήσει νεύρο. Για μια ολόκληρη δεκαετία σχεδόν, ο πολιτικός αναρχισμός στη Βρετανία τελειοποιούσε ανενόχλητος τις θεωρητικές του καταγγελίες κι έτσι, είναι αναζωογονητικό να τον βλέπεις να κριτικάρεται με τέτοια σφοδρότητα. Αυτό το απόσπασμα θέλει να αποτελέσει μία ακόμα συμβολή στο φρεσκάρισμα αυτής της κριτικής του “πολιτικού αναρχισμού” με κάποιες σκέψεις μου.
Αν η δράση είναι το καθοριστικό χαρακτηριστικό της νέας αναρχικής πράξης, η οποία είναι αντιθετική με τον “πολιτικό αναρχισμό”, παραθέτω τη ΣΠΦ (Συνωμοσία Πυρήνων της Φωτιάς), όταν δηλώνει ότι “οι σύντροφοι που τιμούν τα λόγια τους με τις πράξεις τους, αποτελούν το καλύτερο ξεκίνημα ενός αυθεντικού διαλόγου ανάμεσα στις τάσεις του αναρχικού χώρου. Αυτό που σιχαινόμαστε είναι οι ρεφορμιστές ψευτο-αναρχικοί, που μετατρέπουν την άνεση και την δειλία τους σε πολιτική θεωρία και την εξιδανικεύουν”.
Ο πολιτικός αναρχισμός δεν είναι τόσο ένα πολιτικό ρεύμα, αλλά ένας ανοιχτός όρος, που χρησιμοποιείται για να περιγράψει το καταφύγιο της δειλίας, τους ρεφορμιστές και συνεργάσιμους, που χρησιμοποιούν τον αναρχισμό ως δεκανίκι για να αποφύγουν την καταστολή μέσα στην κοινωνία και την αναγκαιότητα να δράσουν.
Δεν έρχομαι σε αντιπαράθεση με εκείνους τους ανθρώπους ή την πολιτικότητά τους με βάση το ποια οργανωτική μορφή υιοθετούν ή τις μεθόδους “άμεσης δράσης” που επιλέγουν, είναι δικό τους θέμα να επιμείνουν σε όποιον δρόμο θέλουν. Δεν με απασχολεί, παρά μόνο όταν προσπαθούν να επιβάλουν τη θέλησή τους σε μένα.
Δεν έχω τίποτα εναντίον της μαζικής οργάνωσης per se και τη θεωρώ μια αξιοπρόσεκτα θεμελιώδη αρχή οποιασδήποτε σχεδόν επαναστατικής δραστηριότητας, αλλά έχοντας βρεθεί κοντά σε αυτόν τον “πολιτικό αναρχισμό” για αρκετό καιρό και έχοντας βρει χώρο να σκεφτώ τη σημερινή του εξέλιξη και κατεύθυνση, πιστεύω ότι αυτό το κοπάδι έχει σοβαρά προβλήματα στο να επιτρέπει τη διαφοροποίηση των απόψεων και την έκφραση προοπτικών, που εναντιώνονται στην ομαδική σκέψη της “κομματικής γραμμής”.
Ως αναρχικοί, πιστεύουν από την καρδιά τους, ή τουλάχιστον η προπαγάνδα τους το προβάλει τόσο πολύ, ότι το ανθρώπινο ον, το κακό ζώο, μπορεί να εξαγοραστεί από το πολιτικό τους πρόγραμμα. Αφήνοντας αυτό το ερώτημα στην άκρη προς το παρόν, ως αναρχικοί εμφανιζόμαστε να μοιραζόμαστε περισσότερα κοινά παρά διαφωνίες και παραδέχομαι ότι ακολουθώντας τα συμπεράσματά τους, οι ιδέες του πολιτικού αναρχισμού θα μπορούσαν να είναι σύμφωνες με μια κοινωνική εξέγερση, αλλά αμφιβάλω ότι όντως θα είναι.
Στη Βρετανία, μία από τις αξίες-κλειδιά του πολιτικού αναρχισμού μοιάζει να είναι η ακτιβιστική πολιτική δουλειά ως αυτοσκοπός, αντί να αποτελεί μέσο για έναν σκοπό. Αντί να προχωρά προς την κοινωνική σύγκρουση και την εξέγερση, τοποθετήθηκε μέσα σε μια μικρή πτυχή του επικοινωνιακού-πολιτικού θεάματος και σε μεγάλο βαθμό αποφεύγει την αναγκαιότητα να αναλάβει ρίσκα. Αυτό μπορεί να το κάνει επειδή το νεοφιλελεύθερο project έχει κάνει τόσο κακή χρήση της “δημοκρατίας” ως έννοια, που η προσπάθεια αποκατάστασης της εικόνας της και “επιστροφής στην πραγματική και συμμετοχική δημοκρατία” (ή στην πραγμάτωση της ιδιότητας του πολίτη και τη συμμετοχή στη διακυβέρνηση) αρχίζει να μοιάζει ριζοσπαστική (ενώ δεν είναι). Ο αναρχικός λεγκαλισμός δεν αξιώνει την δύναμή του στην άρνηση, αντ’ αυτού γίνεται δυσδιάκριτος σε σχέση με τη δημοκρατική πολιτική, την οποία υποτίθεται ότι ξεπερνά. Ο πολιτικός αναρχισμός δεν θα εξελιχθεί ποτέ σε αναγνωρίσιμο χαρακτηριστικό σύγκρουσης στο κοινωνικό πεδίο, επειδή η φύση του είναι συγκεχυμένη, ακολουθεί τα χνάρια του πλήθους και με ζήλια κριτικάρει όσους τολμούν να βάζουν την άρνησή τους πάνω από τους υπόλοιπους.
Αυτές οι ομαδούλες, επειδή συχνά νοιάζονται τόσο πολύ να προστατέυσουν την ύπαρξή τους ενώπιον της κοινωνίας, υιοθετούν την πιο ακίνδυνη για την εξουσία στάση και απλά ενεργούν σαν ομάδες συμφερόντων για πολύ περιθωριοποιημένους ανθρώπους, που είναι απομονωμένοι και αναζητούν εξουσία. Υποκαθιστώντας ψυχολογικά την εξουσία με τον μηχανισμό της “επίσημης” οργάνωσης, η κακή συμπεριφορά επιδιώκεται να κρυφτεί πίσω από πολιτικά επιχειρήματα. Αυτό σημαίνει να απορρίπτουν, να λογοκρίνουν και να συκοφαντούν άτομα και ομάδες, τα οποία δεν μπορούν να ελέγξουν ή να επηρεάσουν, όπως προσπαθούν να αστυνομεύσουν τη συμπεριφορά άλλων.
Ο πολιτικός αναρχισμός επιτίθεται σε οποιοδήποτε αναρχικό ή ακτιβιστή τολμά να απορρίψει την ομαδική σκέψη και να οργανωθεί έξω από τα “αποδεκτά όρια”. Και όπως όλες οι πολιτικές ομάδες, οι πολιτικοί αναρχικοί τείνουν προς την ομογενοποίηση, την κεντρικοποίηση, την ιεραρχία, την αντιπροσώπευση και τη λογοκρισία, αν και όλα αυτά φοράνε τον μανδύα της συναίνεσης. Παρά το ότι συχνά δίνεται έμφαση στο γεγονός ότι αυτές οι μέθοδοι οργάνωσης είναι ουσιαστικά κάτι το ριζοσπαστικό, είναι casual και καμία σχεδόν διαφορά δεν έχουν από το στυλ βιβλιοθήκης και βρεφονηπιακού σταθμού, που συναντάται σε κοινοτικές ομάδες παντού. Αν κάποιοι αναρχικοί βρίσκουν δύναμη σε αυτό, νομίζω ότι είναι αφελείς ως προς το ενάντια σε τι πολεμάνε.
Είναι πια σίγουρο ότι το κεφάλαιο δεν είναι κάτι που μπορεί να πολεμηθεί στον “χώρο δουλειάς” η στην “κοινότητα” κάποιου, εκτός αν έχω κάνει λάθος και τα τελευταία 30 χρόνια της παγκόσμιας οικονομικής αναδιάρθρωσης και ταξικής ανασύνθεσης αποτελούν νίκη των κλασικών αναρχικών μεθόδων. Ίσως κάνω λάθος, αλλά δεν βλέπω κανένα μέλλον για τις παραδοσιακές μορφές αναρχικής οργάνωσης, καθώς όχι μόνο το κοινωνικό μοντέλο, πάνω στο οποίο βασίστηκαν, έχει ηττηθεί από τον καπιταλισμό, αλλά και οι συνθήκες μέσα σε αυτό, με τις οποίες είχαν σχέση, έχουν αλλάξει.
Αυτό, φυσικά, με φέρνει στο επόμενο σημείο μου, τι το επαναστατικό, ή έστω αναρχικό, υπάρχει στην υιοθέτηση της μαρξιστικής και αριστεροκομμουνιστής σκέψης; Δεν είμαι σίγουρος, αλλά από τις δύο δεκαετίες της προσωπικής μου εμπειρίας, θα έλεγα “όχι πολλά”. Τα τελευταία χρόνια οι αναρχικές-εξεγερσιακές ομάδες δημιούργησαν μια αλληλεγγύη, που ξεπερνά τα σύνορα και μια νέα γενιά αγώνα εντός πόλης. Είναι γελοίο να νομίζει κανείς ότι τέτοιες ομάδες προέκυψαν από το πουθενά και ότι δεν υπάρχει θετική συσχέτιση. Οι μέθοδοι και οι ιδέες του πολιτικού αναρχισμού εδώ και καιρό δεν έχουν σχέση με τις χώρες, στις οποίες σε μεγάλο βαθμό βασίστηκαν (αν είχαν και ποτέ, σε κάποιες περιπτώσεις), αλλά κάποιοι μιλάνε για “καθοριστική ιστορική κληρονομιά και μέθοδο πράξης και θεωρίας” και αυτό είναι το σημείο, από το οποίο ξεκινά ο ανταγωνισμός μου απέναντί τους, που συμπίπτει με την άρνησή μου να δεχτώ ως δεδομένη την “αναρχική” αποκήρυξη της ατομικής δράσης και της προπαγάνδας μέσω της πράξης.
Νομίζω είναι ακριβές να πει κανείς ότι η πληρότητα της αναρχικής πράξης -από την οργάνωση σε χώρους δουλειάς έως τις εκτελέσεις- περιορίζεται από αυτές τις ομάδες πολιτικών αναρχικών, μόνο σε εκείνες τις μεθόδους, που δεν θα “αποξενώσουν” τη δημοκρατική κοινωνία. Δεν είναι αυτό το όραμα των “κοινωνικών” αναρχικών της κλασικής εποχής και δεν έχουν κανένα δικαίωμα να διεκδικήσουν οποιαδήποτε ιστορική κληρονομιά. Το συμπέρασμα είναι ότι και εγώ δηλώνω ανταγωνιστής του μυθιστορήματος του πολιτικού αναρχισμού και των στόχων του.
Ενώ αυτό το απόσπασμα δεν εστιάζει στο κοινωνικό επίπεδο του αγώνα στην ολότητά του, είναι γραμμένο καλή τη πίστη για εκείνους που θα θελήσουν να προσπαθήσουν να καταλάβουν όσα λέω. Αυτό το κείμενο είναι απλά μια σύντομη πολεμική και όχι ιδιαίτερα περιεκτική ή με συνοχή ως προς την κατεύθυνσή του. Με αυτό στο μυαλό μου, επισημαίνω ότι οι ακόλουθες ετυμηγορίες έχουν εκδοθεί από την αναρχική διοίκηση στη Βρετανία όπως και αλλού:
– “Επικίνδυνες” εκδόσεις και αντι-κοινωνικές ιδέες, ιδιαίτερα οι αντιπολιτισμικές, απαγορεύονται.
– Το να διεκδικείς τις δράσεις σου και μια ζωή άρνησης, σαμποτάζ και επίθεσης απαγορεύεται.
– Το να εκφράζεται αλληλεγγύη προς συγκεκριμένους αναρχικούς κρατούμενος και projects (συχνά αποκαλούνται τρομοκράτες) απαγορεύεται.
Αν αυτό που περιμένεις από μια ζωηρή επαναστατική τάση είναι το θάρρος, η συζήτηση, η ανταλλαγή απόψεων και η αλληλεπίδραση, θα απογοητευτείς καθώς ο πολιτικός αναρχισμός δεν ενδιαφέρεται για τις απόψεις σου, μόνο για την συμμόρφωσή σου.
Όταν δεν κοιτάνε αλλού, την ώρα που σύντροφοι φυλακίζονται, συχνά βοηθούν την καταστολή, επειδή σιχαίνονται την ιδέα ότι μπορεί τα μίντια να παρουσιάσουν μια λανθασμένη εικόνα για τους ίδιους και μισούν τους αναρχικούς της πράξης για τις ενέργειές τους. Αλλά, οι αναρχικοί της πράξης δεν εκπροσωπούν κανέναν παρά μόνο τον εαυτό τους και οι δράσεις τους ανήκουν μόνο σε αυτούς, όχι στο κίνημα και αυτό είναι το πρόβλημα.
Αφιερώνω αυτό το κείμενο σε όλους όσους διώκονται και είναι φυλακισμένοι στην Ιταλία.
L
Υποσημειώσεις του συγγραφέα:
1. Βλέπε Anarchy in the UK: August Riots 2011 (Εκδόσεις Dark Matter)
2. Βλέπε “Σκανδαλώδεις σκέψεις – μερικές σημειώσεις για τον πολιτισμένο αναρχισμό” . Χαρακτηρίστηκε ως “προσβολή στον ίδιο τον αναρχισμό” από ένα βλακώδες μέλος της Ιταλικής Αναρχικής Ομοσπονδία στο libcom.org.
———
Το κείμενο δημοσιεύτηκε στο τεύχος 27 του περιοδικού Dark Nights και στην μπροσούρα “Anarchy – Civil or Subversive?: A Collection of Texts Against Civil Anarchism” των εκδόσεων Dark Matter σε συνεργασία με το 325.
Μετάφραση: Inter Arma
https://interarma.info/el/2014/04/02/anatreptiki-aposindesi/